Υπό του Ιερομονάχου -Χερουβείμ Αγιαννανίτου
Ο Σολομών, ο σοφός αυτός άρχων, όταν συνεπλήρωσε την οικοδομήν του ναού του Κυρίου, κάτι σκέφθηκε. Να μεταθέση την Κιβωτόν της Διαθήκης. Από την ακρόπολιν της Ιερουσαλήμ -το όρος Σιών- στον ναόν αυτού. Μέσα ακριβώς στο Δοβίρ. Στα άγια των αγίων, κάτω από τας πτέρυγας των Χερουβίμ.
Η μετάθεσις αυτή της αψύχου Κιβωτού έγινεν υπόθεσις μεγάλης εορτής, πρωτοφανούς εορτής στην λατρευτή ζωή των Ισραηλιτών. Στο Βιβλίον των Βασιλειών (Κεφ. 8,1) ευρίσκομεν τα στοιχεία της μεγαλοπρεπεστάτης αυτής πανηγύρεως. Η μεταφορά της κιβωτού. Η συνάθροισις του λαού. Η σύναξις των ιερέων. Η είσοδος και έξοδος των λευστών στο Θυσιαστήριον. Η θεία λάμψις του ουρανού. Το προσκύνημα του λαού. Αι θυσίες των. Το συμπόσιόν των. Η παρουσία του Άρχοντος Σολομώντος στην πομπήν. Τα πάντα μαρτυρούν την χαραυγήν κάποιας αγάπης στο πρόσωπον της γης. Της αγάπης εκείνης, που είναι κλεισμένη μέσα στην άψυχον κιβωτόν. Της αγάπης, που γλυκοχαράζει μέσα στην προσευχή του Σολομώντος. Της αγάπης, που αγκαλιάζει συνεχώς την ανθρωπότητα, όταν ο πραγματικός Σολομών, ο Χριστός, είναι ο αρχών του λαού της.
Ο Χριστός συμπληρώνει το έργον Του. Στο πρόσωπο της Μητρός Του. Στην μετάστασι της εμψύχου Κιβωτού. Στην πάνσεπτον Κοίμησιν της Θεοτόκου. Μετέστη προς την ζωήν η μητέρα της ζωής. Στα Ουράνια. Στα αχειροποίητα Άγια των Αγίων η Παναγία Μητέρα μας. Όπου είναι ο Υιός, εκεί και η Μητέρα. Όπου ο Δεσπότης Χριστός, εκεί είναι και ο διάκονος αυτού. Το υπεσχέθη. Και το έκαμε. ‘Εάν εμοί διακονή τις, εμοί ακολουθείτω, και όπου ειμί εγώ, εκεί και ο διάκονος ο εμός έσται». (Ιω. 12,26). Δίκαιον αυτό. Παραλαμβάνει, λοιπόν, ο Δεσπότης Κύριος την αγιωτάτην μητέρα Του στα Βασίλειά Του.
Πρόκειται, επομένως, περί Εορτής σήμερον. Εορτάζομεν την λαμπράν εορτήν της Θεοτόκου. Πανηγυρίζομεν την μετάστασιν της. Πανήγυρις η Κοίμησίς της. Απλώνομεν την χαράν μας, όχι την λύπην μας, στην μνήμην της. Στο ορθόδοξον εορτολόγιον μας η πανήγυρις της Παναγίας εγγίζει την μορφήν της ασημένιας σελήνης. Της σελήνης, που διώχνει το σκότος της νύκτας και επαργυρώνει κυκλικώς την γην. Διακρίνεται η σελήνη από τα άστρα. Και η Παναγία από τους Αγίους.
Ο ι. Χρυσόστομος στον Λόγον του στην Αγίαν Παρθένον, αναφέρει ότι «πάσαι αι μαρτυρικαί πανηγύρεις θαυμασταί, αι μιμούνται την λαμπρότητα των αστέρων».
Αν θερμαίνουν το χειμώνα τα Χριστούγεννα κι αν ανθίζη την Άνοιξι το Πάσχα, το καλοκαίρι χρυσώνει τα στάχυα του στην μνήμην της Παναγίας Μητρός μας.
Συρροή κόσμου πιστών στα προσκυνήματά της. Στα μοναστήρια της. Στις Εκκλησίες της. Στους Παρθενώνες της. Στις πηγές των θαυμάτων της. Στα θεομητορικά νάματά της.
Η Κοίμησις της Θεοτόκου εσκλάβωσε τον κάλαμον των σοφών Πατέρων της Εκκλησίας μας. Αφήνοντας την γραφίδα των να σταλάξη την ευγνωμοσύνην, τα αισθήματα, τους παλμούς της ψυχής των, έδωσαν τόμους σκέψεων και κώδικας αρχών ορθοδοξολογίας.
Ο ι. Δαμασκηνός προλογίζει: «Έστι μεν ανθρώπων ουδείς…». Ο Ανδρέας Κρήτης προλέγει: «Μυστήριον η παρούσα πανήγυρις…». Και άλλοτε: «Όσοι το σεπτόν τούτο της Θεοτόκου…». Ο Γερμανός Κωνσταντινουπόλεως εξαγγέλλει: «Πάσα μεν ανθρώπων γλώσσα τε και διάνοια…». Και τονίζει: «Φήμη καλή και αγαθή…». Ο Γρηγόριος Παλαμάς προσδιορίζει: «Την εμήν ομιλίαν σήμερον…». Αποθησαυρίζονται οι περί την Παναγίαν στοχασμοί, λόγοι, ομιλίες και σκέψεις στο όρος της Παναγίας, στις ιστορικές μονές της Μεγίστης Λαύρας, του Βατοπεδίου, του Διονυσίου, των Ιβήρων.
Η υμνολογική μούσα της Εκκλησίας μας ψάλλει Θεομητορικοπρεπέστατα, στα πρόσωπα των ι. μελωδών και μελογράφων της, τον ι. Κοσμάν και τον ι. Δαμασκηνόν: «Πεποικιλμένη τη Θεία δόξη». Στολισμένη με την λάμπουσα δόξα του Θεού βλέπουν την μνήμην της Παναγίας. Γι’ αυτό, «επήρθησαν πύλαι ουράνιαι». Άνοιγμα του ουρανού διαισθάνεται ο θεοφιλής υμνογράφος Δαμασκηνός. Και τις αύτη η αναβαίνουσα; Είναι η λευκανθισμένη. Η εκκύπτουσα ως όρθρος. Η ωραία ως η σελήνη. Η εκλεκτή ως ο ήλιος. Το άνθος του πεδίου, το κρίνον των κοιλάδων, της παρθενίας το κειμήλιον, ο τιμιώτατος θησαυρός πάντων των θησαυρών. «Όντως Σε ως φαεινήν λυχνίαν αϋλου πυρός, Θυμιατήριον Θείου άνθρακος, κιβωτόν αγίαν, τράπεζαν Λόγου ζωής, λαμπράν Λυχνίαν της Σκηνής του Μαρτυρίου, στολισμένην με τους επτά λύχνους, τα επτά χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, και τράπεζαν του Λόγου της ζωής, που τρέφει κάθε ψυχήν με τον άρτον της ζωής, της Θείαν διδαχήν. Κάθε θυμιατήριον του άνθρακος Ιησού Χριστού είναι σύνθεσις θεότητος και ανθρωπότητος, όπως ο άνθραξ είναι πυρ και γη. Όλα δε αυτά αποτελούν την σύνθεσιν της αψύχου Κιβωτού, που είναι ο τύπος της εμψύχου Κιβωτού, της Παναγίας.
«Ίδετε, Λαοί, και θαυμάσατε, το όρος γαρ το άγιον και εμφανέστατον Θεού των επουρανίων βουνών εφύρπεθεν αίρεται». Από την σκέψιν των Προφητών Ησαϊου (2,2) και Μιχαίου (4,1) ο μελωδός. Όρος είναι κατ’ αλληγορίαν η Κυρία Θεοτόκος.
Σηκώσατε τα μάτια της ψυχής σας, λοιπόν, ορθόδοξοι αδελφοί, που είσθε μαζεμένοι στην εορτήν της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, σηκώσατε τα μάτια σας και θαυμάσατε!
Το έμψυχον Όρος, η Θεοτόκος, προβάλλεται σήμερον στην όψιν μας και διακρίνεται ανάμεσα στα βουνά: στις προσωπικότητες των αγίων μας. Σαν επίγειος ουρανός υψώνεται ο έμψυχος Ουρανός, η Παναγία Μητέρα μας, δια το ύψος της Θεοτοκίας της. Και στην Πίστη του Υιού της, στην Ορθοδοξία μας, στο πρόσωπον του Δεσπότου Χριστού μας, οπτασιαζόμεθα στον τύπον της αψύχου Κιβωτού, την έμψυχον Κιβωτόν, την Παναγίαν μας, ορθοτομούσαν τον λόγον της σεμνότητος, της αγιότητος, της Παρθενίας, της μητρότητας, στην Εορτήν της Κοιμήσεώς της…
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΘΗΣΑΥΡΙΣΜΑΤΑ 